หลักการและเหตุผล

ในปัจจุบันเทคโนโลยีสารสนเทศเข้ามามีบทบาทในการเรียนรู้อย่างมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่ง เทคโนโลยีเครือข่ายอินเตอร์เน็ต ซึ่งเป็นแหล่งรวบรวมองค์ความรู้มหาศาล ในรูปของเอกสาร ไฮเปอร์เท็กซ์บนเครือข่าย World Wide Web หรือ WWW หรือ Web ซึ่งทำให้เกิดห้อง สมุดเสมือน (Virtual Library) ขนาดใหญ่ของโลก นอกจากนี้แล้วเครือข่ายอินเตอร์เน็ตยังเป็น เครื่องมือที่ช่วยในการสื่อสารที่สะดวกและรวดเร็วระหว่างบุคคลทั่วโลก เครือข่ายอินเตอร์เน็ต จึงกลายเป็นเครื่องมือสำคัญในการเรียนการสอนและการเรียนรู้ ซึ่งสามารใช้เสริมการเรียนการ สอนในชั้นเรียนปกติ ตลอดจนสามารถที่จะใช้เป็นเครื่องมือในการเรียนรู้ตลอดชีวิต (Lifelong Learning)

ในการที่จะส่งเสริมและสนับสนุนให้ผู้สอนและผู้เรียนได้ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศในการ เรียนการสอนและการเรียนรู้อย่างมีประสิทธิภาพ ก้าวหน้าและยั่งยืน จำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องมี การวิจัยและพัฒนาองค์ความรู้กระบวนการทางเทคโนโลยีสารสนเทศ เพื่อสนับสนุนการศึกษา อย่างต่อเนื่อง สม่ำเสมอ และนำผลการวิจัยและพัฒนานั้นมาสู่การปฏิบัติจริง

วัตถุประสงค์

1. เป็นห้องสมุดดิจิตอลที่สมบูรณ์แบบ
2. ให้บริการสารสนเทศ เพื่อส่งเสริมการศึกษา การสอน การวิจัย และการทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม
3. ทำหน้าที่เป็นศูนย์ประสานงานสารนิเทศสาขาแพทยศาสตร์ และให้ความร่วมมือในการให้บริการและแลกเปลียนสารสนเทศกับศูนย์ประสานงานในสาขาวิชาอื่น ๆ
4. สนับสนุนการเรียนการสอนทางไกล (Tele-education) การเรียนรู้ด้วยตนเอง (Self-learning) และการเรียนรู้ตลอดชีวิต (Life long learning)
5. วิเคราะห์ วางแผนและปรับระบบงานบริหารสำนักหอสมุดโดยใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ
6. พัฒนาบุคลากรให้มีความเชี่ยวชาญในการให้บริการสารสนเทศในทุกรูปแบบ

ผลที่คาดว่าจะได้รับ

1. ทำให้การจัดเก็บข้อมูลในระบบทั้งหมดมีความถูกต้องและรวดเร็วมากยิ่งขึ้น
2. ทำให้สมาชิกและบรรณารักษ์เกิดความพึ่งพอใจในการใช้บริการและการให้บริการที่สะดวกรวดเร็ว
3. ทำให้ระบบสารสนเทศการใช้ห้องสมุดมีความถูกต้องและน่าเชื่อถือมากยิ่งขึ้น

ระบบงานห้องสมุดและการพัฒนาห้องสมุดดิจิตอล เพื่อจัดเก็บและให้บริการข้อมูลที่ผู้ใช้เข้าถึงเนื้อหาได้โดยตรง ความหมายในทางเทคโนโลยีของทรัพยากรที่อยู่ในห้องสมุดแบบดั้งเดิมคือสิ่งพิมพ์หรือสื่อที่เป็นวัสดุเรียกว่าPhysical objectsคือเนื้อหาเรียกว่าContentsซึ่งประกอบด้วยข้อมูลหรือDataในหลายitemsและข้อมูล อธิบายรายละเอียดของข้อมูลหรือ Data นั้น ๆ

ลักษณะของห้องสมุดดิจิตอล องค์ประกอบของการพัฒนาห้องสมุดดิจิตอล ได้แก่ เครื่องคอมพิวเตอร์และอุปกรณ์ (Hardware)โปรแกรมคอมพิวเตอร์ (Software)บุคลากร (Staff)และทรัพยากรที่จัดเก็บในรูปดิจิตอล (Collection) ซึ่งทำให้การจัดการระบบสารสนเทศห้องสมุด
ลักษณะดังต่อไปนี้ 1. มีทรัพยากรที่เป็นข้อมูลอยู่ในรูปดิจิตอลเรียกว่า digital object
2. มีการบริหารจัดการในลักษณะขององค์กร
3. มีการใช้เทคโนโลยีในการสร้างข้อมูล
4. มีการบริการข้อมูลในลักษณะการใช้ข้อมูลร่วมกัน (fair use)
5. มีการแนะนำการใช้ข้อมูลแก่ผู้ใช้และการอ้างอิงข้อมูลที่เกี่ยวข้อง
6. มีวัฎจักรของการพัฒนาห้องสมุดดิจิตอล

ความแตกต่างของห้องสมุดแบบเดิมและห้องสมุดดิจิตอล การทำงานของห้องสมุดแบบเดิมผู้ใช้จะมาใช้ทรัพยาสารนิเทศ เช่น หนังสือ วารสาร สิ่งพิมพ์อื่น ๆ ในสถานที่จัดเก็บทรัพยากรคือห้องสมุดหรือใช้ค้นรายการบรรณานุกรมก่อนที่จะหาทรัพยากรที่ต้องการ เป็นห้องสมุดที่เน้นการมี Collection บริการภายในอาคารสถานที่
ห้องสมุดดิจิตอลมีการจัดเก็บข้อมูลไว้ในเครื่องคอมพิวเตอร์หลัก(Server) โดยผู้ใช้เข้าใช้ข้อมูลได้โดยตรงผ่านระบบเครือข่ายหรือค้นผ่านรายการสืบค้น(Catalog)โดยมีองค์ประกอบ การทำงานของห้องสมุดดิจิตอลได้แก่ การสร้างและจัดหา(Creat and capture)การจัดเก็บและจัดการข้อมูล (Storage and Management ) การสืบค้น (Search / Access) การเผยแพร่ข้อมูล (Distribution) และการพิจารณาในแง่ลิขสิทธิ์ของข้อมูลก่อนที่จะนำไปใช้

ความจำเป็นในการพัฒนาห้องสมุดดิจิตอล เกิดจากการเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยีของสื่อที่ใช้ในการจัดเก็บข้อมูลและความต้องการของผู้ใช้ในการใช้ข้อมูลร่วมกันผ่านเครือข่ายที่จะได้รับความสะดวกและรวดเร็วในการเข้าถึงข้อมูลที่ต้องการ เป็นการอนุรักษ์ความรู้ และแหล่งความรู้ทางปัญญาเพื่อประโยชน์ของการอนุรักษ์คุณค่าทางวัฒนธรรม และประวัติศาสตร์ หากห้องสมุดของไทยมีโครงการความร่วมมือในการพัฒนาห้องสมุดดิจิตอลมากขึ้นก็จะเป็นประโยชน์มากในทุกด้าน